İnmemiş Testis Nedir?

Erkek bebeklerde doğum öncesi testisler, karın bölgesinde gelişir ve doğuma kadar skrotuma (torbalara) inmelidir. Ancak bazı bebeklerde testislerden biri ya da her ikisi normal yerine ulaşamaz. Zamanında doğan bebeklerde %3, prematüre doğanlarda ise %30 oranında görülen bir durumdur.

İnmemiş Testis Nedir?

İnmemiş testis, testislerin normal gelişim sürecinde skrotuma inememesi durumudur. Genellikle tek taraflı görülse de, bazı vakalarda her iki testis de inmemiş olabilir. Testisler, bebeğin anne karnındaki gelişimi sırasında karın içinde oluşur ve doğumdan önce inguinal kanal yoluyla skrotuma iner.

Bebeklerde testis iniş süreci doğumdan sonraki ilk 6 ay içinde tamamlanabilir. Ancak 6 aydan sonra testis hala torbada değilse, kendiliğinden inme olasılığı çok düşüktür ve tedavi gerektirebilir. İnmemiş testis durumu, hem doğumda tespit edilebilir hem de büyüme sürecinde fark edilebilir. Bu durum genellikle iki şekilde ortaya çıkar:

Gerçek inmemiş testis: Testis, karın içinde veya kasık kanalında kalmıştır ve skrotuma inmeyerek gelişimini tamamlayamamıştır.
Retraktil testis (Utangaç testis): Testisin etrafındaki kasların aşırı kasılması nedeniyle zaman zaman skrotuma çıkabilir ve kaybolabilir. Bu, genellikle ergenlikte düzelir.

İnmemiş Testis Belirtileri Nelerdir?

İnmemiş testisin en belirgin belirtisi, testisin skrotumda hissedilmemesidir. Normalde, her iki testis de torba içinde rahatça hissedilebilir. Ancak inmemiş testis vakalarında, testislerden biri ya da her ikisi skrotumda bulunmaz. İnmemiş testis belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Kasık veya karın bölgesinde sertlik hissi: Testis, kasık kanalında kalmış olabilir.
• Asimetrik skrotum görünümü: Bir tarafın torbası diğerinden daha küçük görünebilir.
• Ağrı veya rahatsızlık hissi: Çoğu vakada ağrı olmaz, ancak testis torsiyonu gibi komplikasyonlar gelişirse ağrı hissedilebilir.
• Ergenlik döneminde testis gelişiminin gecikmesi: Eğer inmemiş testis ergenliğe kadar tedavi edilmezse, testis gelişimi olumsuz etkilenebilir.

Bebeklerde bu durum genellikle doğum sonrası muayenelerde fark edilir. Ancak bazı vakalarda testis, ilk aylarda torbada olup sonradan yukarı çekilebilir.

İnmemiş Testis Neden Olur?

İnmemiş testisin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, hormonal, genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Testislerin skrotuma inmesini sağlayan testosteron hormonunun yetersizliği, inmemiş testis gelişimine neden olabilir. Bu hormonal eksiklik, fetüsün anne karnındaki gelişimi sırasında ortaya çıkabilir ve testislerin normal iniş sürecini tamamlamasını engelleyebilir.

Genetik faktörler de inmemiş testis gelişiminde önemli bir rol oynar. Ailede benzer bir öykü bulunması, bebeğin de bu durumu yaşama riskini artırabilir. Eğer baba veya erkek kardeşte inmemiş testis öyküsü varsa, bebeğin bu rahatsızlıkla doğma olasılığı daha yüksektir.

Prematüre doğum da önemli bir risk faktörüdür. Testislerin skrotuma inişi gebeliğin son haftalarında tamamlandığı için, erken doğan bebeklerde testislerin tam olarak skrotuma ulaşamaması daha sık görülür. Bu durum, prematüre bebeklerde inmemiş testisin daha yaygın olmasının en büyük nedenlerinden biridir.

Annenin hamilelik sürecinde maruz kaldığı çevresel faktörler de testis gelişimini olumsuz etkileyebilir. Özellikle hamilelikte sigara ve alkol kullanımı, endokrin bozucu kimyasalların vücuda alınması ve diyabet gibi metabolik hastalıklar, bebeğin hormonal dengesini etkileyerek testislerin iniş sürecini bozabilir. Bu faktörler nedeniyle, inmemiş testis riski bazı bebeklerde daha yüksek olabilir.

İnmemiş Testis Tedavisi Nasıl Yapılır?

İnmemiş testis tedavisinde genellikle hormonal tedavi ve cerrahi müdahale olmak üzere iki ana yöntem kullanılır.

Hormonal tedavi, testisin iniş sürecini tamamlamasına yardımcı olmak için uygulanabilir. Hafif vakalarda, HCG (insan koryonik gonadotropini) veya GnRH (gonadotropin salgılatıcı hormon) tedavisi testisin skrotuma inmesini sağlayabilir. Bu yöntem özellikle kasık kanalında bulunan testisler için etkili olabilir. Ancak, hormonal tedavi her zaman başarılı olmayabilir ve çoğu vakada cerrahi müdahale gereklidir. Ayrıca, hormon tedavisinin bazı yan etkileri olabileceği için doktor kontrolünde uygulanması önemlidir.

Eğer testis doğumdan sonra ilk 6 ay içinde kendiliğinden inmezse, orşiopeksi adı verilen cerrahi operasyon genellikle 1 yaş civarında yapılır. Cerrahi müdahalede, testis skrotuma getirilerek yerine sabitlenir. Operasyon, testisin konumuna göre laparoskopik veya açık cerrahi tekniklerle gerçekleştirilebilir. Laparoskopik cerrahi, minimal invaziv bir yöntem olup iyileşme süresi daha hızlıdır. Başarı oranı oldukça yüksek olan bu operasyon, testisin fonksiyonlarını korumasına ve ilerleyen yaşlarda sağlıklı sperm üretmesine yardımcı olur.