Çocuklarda inguinal herni, kasık fıtığı olarak bilinen bir durumdur ve karın içindeki organların veya dokuların, kasık bölgesinde karın duvarındaki zayıf bir noktadan dışarı çıkması ile oluşur. Erkek çocuklarda kız çocuklara oranla daha sık görülür ve özellikle prematüre bebeklerde daha yaygındır. İnguinal herni, genellikle doğumsal bir durumdur ve tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
İçindekiler
Çocuklarda İnguinal Herni Belirtileri
İnguinal herni belirtileri çocuğun yaşı, fıtığın boyutu ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Kasık Bölgesinde Şişlik: Çocuğun kasık bölgesinde fark edilen bir şişlik en yaygın belirtidir. Şişlik, genellikle ağlama, öksürme veya ıkınma sırasında daha belirgin hale gelir. Dinlenme sırasında kaybolabilir veya küçülebilir.
- Ağrı ve Huzursuzluk: Bebeklerde ağrı, huzursuzluk ve sürekli ağlama görülebilir. Daha büyük çocuklar, kasık bölgesinde rahatsızlık veya ağrıdan şikayet edebilir.
- Bağırsak Hareketleriyle İlgili Sorunlar: Bazı durumlarda bağırsakların fıtık kesesine sıkışması nedeniyle şiddetli karın ağrısı, bulantı ve kusma gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
- Şişkinliğin Kalıcı Hale Gelmesi: Fıtığın sıkışması durumunda şişkinlik sürekli hale gelir ve çocuğun genel sağlık durumunda bozulma gözlemlenebilir.
Çocuklarda İnguinal Herni Nedenleri
Çocuklarda inguinal herni, genellikle karın duvarındaki doğumsal bir açıklığın kapanmamasıyla oluşur. Erkek çocuklarda bu açıklık, testislerin anne karnındaki gelişim sırasında karından skrotuma (torbaya) inmesi için bulunur ve normalde doğumdan önce kapanır. Ancak bazen bu kanal açık kalır ve karın içindeki bağırsaklar veya diğer organlar bu açıklıktan dışarı çıkarak kasık bölgesinde şişlik oluşturur. Kız çocuklarında ise bu açıklık, rahim bağlarının geçtiği kanalda oluşan zayıflıktan kaynaklanabilir. Bu durum prematüre doğum, karın içi basıncı artıran öksürük veya ıkınma gibi faktörlerle daha belirgin hale gelebilir.
Çocuklarda İnguinal Herni Risk Faktörleri
Prematüre doğum, zamanından önce doğan bebeklerde karın duvarının tam olarak gelişmemesi nedeniyle inguinal herni riskini artırır. Kas ve dokuların zayıf kalması, karın içindeki organların kasık bölgesine doğru çıkıntı yapmasına neden olabilir. Bu nedenle prematüre bebekler, kasık fıtığı açısından yakından takip edilmelidir. Ailede fıtık öyküsü olması da inguinal herni oluşumunda önemli bir etkendir. Genetik yatkınlık, karın duvarındaki doğumsal zayıflıkların daha belirgin hale gelmesine yol açar ve aile geçmişinde kasık fıtığı bulunan çocuklarda bu durumun görülme olasılığı artar. Sürekli öksürük, kronik kabızlık ya da sık ıkınma gibi karın içi basıncını artıran faktörler de inguinal herni riskini yükseltir. Özellikle kistik fibrozis gibi solunum yolu hastalıkları olan çocuklarda karın duvarındaki zayıf noktalar daha belirgin hale gelir ve fıtık oluşumu kolaylaşır.
Çocuklarda İnguinal Herni Tanısı
İnguinal herni, genellikle fizik muayene sırasında kolayca teşhis edilir. Doktor, kasık bölgesindeki şişliği değerlendirmek için çocuğu öksürttürme veya ıkındırma gibi manevralar yaptırabilir. Şişlik belirgin değilse, ultrason gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Özellikle sıkışmış (inkarserasyon) fıtık durumlarında, hızlı bir şekilde teşhis konulması hayati önem taşır.
Çocuklarda İnguinal Herni Tedavisi
Çocuklarda inguinal herni kendiliğinden iyileşmez ve mutlaka cerrahi müdahale gerektirir. Tedavi planı, fıtığın türüne, çocuğun yaşına ve genel sağlık durumuna göre belirlenir. Cerrahi onarım, inguinal herni tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir. Bu işlem sırasında fıtık kesesi kapatılır ve karın duvarındaki zayıf nokta onarılır. Ameliyat, genel anestezi altında gerçekleştirilir ve genellikle 30-45 dakika sürer. Cerrahi, fıtığın çıkış yaptığı bölgeyi güçlendirmek ve tekrar oluşumunu önlemek için titizlikle yapılır.
Bazı durumlarda, özellikle her iki kasık bölgesinde fıtık olan çocuklarda laparoskopik cerrahi tercih edilir. Bu yöntem, küçük kesiler kullanılarak gerçekleştirilir ve minimal invaziv bir yaklaşım sunar. Laparoskopik cerrahinin avantajları arasında daha kısa iyileşme süresi, daha az ağrı ve minimal yara izi bulunur. Her iki cerrahi yöntemde de iyileşme süreci hızlıdır ve çocuklar genellikle birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilir.
İnguinal Herni Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat sonrası iyileşme süreci, çocuklar için genellikle hızlı ve sorunsuz geçer. İnguinal herni ameliyatı olan çocuklar çoğunlukla aynı gün taburcu edilir ve birkaç gün içinde günlük aktivitelerine geri dönebilir. Ancak iyileşme sürecinin sorunsuz ilerlemesi için doktorun önerdiği dinlenme sürelerine ve hareket kısıtlamalarına uyulması oldukça önemlidir. Çocuğun ameliyat bölgesine aşırı baskı yapabilecek aktivitelerden, özellikle ağır kaldırma ve ani hareketlerden kaçınılmalıdır.
Ameliyat sonrası bölgede hafif şişlik veya hassasiyet olması normaldir, ancak bu durumun zamanla azalması beklenir. Eğer şişlik giderek artıyorsa, ameliyat bölgesinde kızarıklık, aşırı ağrı ya da akıntı varsa enfeksiyon belirtisi olabileceğinden hemen doktora başvurulmalıdır. Ayrıca, çocukta iştahsızlık, ateş veya halsizlik gibi genel sağlık durumunda değişiklikler gözlemlenirse dikkat edilmelidir. Doktor kontrollerine düzenli gidilmesi, iyileşmenin tamamlanıp tamamlanmadığını doğrulamak açısından önem taşır.